Sinds 2020 ben ik uitvaartspreker. Na een lange loopbaan in de psychiatrie, de bedrijfsgeneeskunde en HRM ben ik met pensioen gegaan.
Nu werk ik als vrijwilliger bij de Stichting Humanistische Uitvaartbegeleiding. Dat werk als uitvaartspreker geeft me de voldoening en de zingeving, waar ik ook na mijn pensionering behoefte aan heb.
Wat doet een uitvaartspreker?
De core business van de uitvaartspreker is het opstellen van het levensverhaal van een overledene. Het levensverhaal, ook wel een ‘in memoriam’ genoemd, wordt verteld in een toespraak tijdens de uitvaartplechtigheid.
De kunst is om in het levensverhaal de essentie te vangen van het leven van de overledene door de ogen van de nabestaanden. “Dat leven van … ,waar ging dat eigenlijk over?”
Dat levensverhaal wordt meestal uitgesproken door de uitvaartspreker (de naam zegt het al), maar natuurlijk mag dat ook door een familielid gedaan worden. De uitvaartspreker kan ook de plechtigheid leiden en andere sprekers of muziek aankondigen. Verder adviseert de uitvaartspreker desgewenst bij muziek, beeldmateriaal of rituelen.
Waarom een uitvaartspreker?
De uitvaart is een van de belangrijkste rituelen, die we in ons leven kennen. Het behoort tot de zogenoemde ‘rites de passage’: rituelen die de overgang van de ene levensfase naar een volgende levensfase begeleiden. Als iemand sterft, verandert de partner in een in een weduwe of weduwnaar, een kind verandert in een (halve) wees.
Bij een uitvaart wordt dus niet alleen afscheid genomen van de overledene, maar ook van de sociale rollen die de nabestaanden eerst hadden. Daarnaast heeft de uitvaart ook een bindende functie: mensen komen samen, waardoor bestaande relaties (familiebanden, vriendschappen) bevestigd en verdiept worden.
Omdat we de herinnering aan een uitvaart willen koesteren, helpt de uitvaartspreker bij de inhoud van de plechtigheid. Zoals de uitvaartverzorger, namens de uitvaartonderneming, zorgt voor een vlekkeloze gang van zaken.
Hoe vind ik een uitvaartspreker?
Als u een uitvaartspreker nodig heeft, kunt u een beroep doen op de Stichting Humanistische Uitvaartbegeleiding. U kunt contact opnemen via de website Humanistische Uitvaart of via telefoonnummer 0900 900 50 30.
Als u vragen heeft kunt u mij ook rechtstreeks benaderen via info@watkanikweten.nl.
Jan Maasen
augustus 2021